donderdag 26 december 2013

Die doodgewone d's en t's

Die doodgewone d's en t's

In een aan mij gerichte mail, vanochtend:
"Een bericht genereerd altijd meer bezoekers op je website."
Niet alleen staat er een rode streep onder, die de auteur aan het denken had kunnen zetten, maar het is weer zo'n fout die mij doet beseffen:
je wordt oud, Mia. 
De jonge mensen van nu (niet allemaal, hoor) maken fouten en het wordt inmiddels volledig geaccepteerd. Anders zou men toch aan één stuk door kwaad kunnen worden of pijn kunnen lijden (dat laatste is bij mij - als liefhebber van de taal - nog vaak het geval). 
De vraag voor 2014 is voor mij dus:
Zal ik accepteren dat onze Nederlandse taal degenereert of zal ik accepteren dat zij degenereerd?

Mia Meijer

zondag 2 juni 2013

Een deels geanimeerde familiekomedie

Een grappige woordspeling, die niet zozeer fout is maar met het effect van nieuwe woorden in onze taal - neologismen dus – te maken heeft, zag ik in de vpro-gids van deze week. In de recensie van een bepaalde film wordt gesproken van een 'deels geanimeerde filmkomedie'.
Het was het woord 'geanimeerd' dat mij opviel.
Natuurlijk is het voltooide deelwoord van het werkwoord animeren geanimeerd. Taalkundig gesproken. Maar in geen enkel woordenboek komt geanimeerd in een andere betekenis voor dan levendig, opgewekt etc. In het verlengde daarvan is de betekenis van animatie volgens Van Dale dan ook 'activering, stimulering', en het woord 'animatiefilm' een klei-, poppen- of tekenfilm. Ook googelen leverde niets op, al zag ik dat het woord animatietraining is ontstaan (een cursus om op vakantiekampen met kinderen om te gaan). In het Prisma Vreemde woordenboek staat bij animatie o.a. de omschrijving: het laten optreden van dieren als menselijke wezens in tekenfilms. 
Natuurlijk is animatie een belangrijk nieuw woord geworden en heeft het allerlei nieuwe betekenissen gekregen.
Die komen dus samen in die 'deels geanimeerde familiekomedie'. 
Ik ben benieuwd of ik als ik er naar ga kijken, zowel een gedeeltelijke animatiefilm als een gedeeltelijk levendig en opgewekt geheel zal aantreffen!
Er liggen inmiddels vier verschillende woordenboeken om mij heen en ook Google.com staat tot mijn beschikking. Wat een rijkdom!

 
Mia Meijer

dinsdag 21 mei 2013

Hoor hoe het hoort!

De volgende grammaticale misser trof ik aan in een mailtje dat ik ontving van (nota bene!) een uitgever:
“Tentoonstelling, begeleidt en ingeleidt door  …......  die ook zelf installaties maakt.”
Omdat wij zinnen steeds compacter maken, is het soms moeilijk te zien of een werkwoord in de tegenwoordige tijd staat of als voltooid deelwoord gebruikt wordt. Bovenstaande zin had eigenlijk zo kunnen klinken: “De tentoonstelling wordt begeleid en ingeleid door …... ” Of: Hij/zij begeleidt en leidt in.
Dus, mijnheer de uitgever, begeleid (zonder t, gebiedende wijs enkelvoud) en leid de tentoonstelling beter in! En wilt u een ezelsbruggetje bij deze laatste zin?
Vervang het werkwoord door een ander, bijvoorbeeld 'geven'. Dan hoort u vanzelf hoe je het woord hoort te schrijven.

Mia Meijer

maandag 20 mei 2013

Dyslectisch

Op de expositie van keramiek die ik bezoek, lees ik bij de kunstwerken de thema's die als leidraad hebben gediend. Op een van de kaartjes staat: ballans. “Ballans, met twee l's”, zeg ik zachtjes voor mij heen. De galeriehoudster hoort mij en vraagt opgewekt: “Is dat fout? Ik ben namelijk behoorlijk dyslectisch. Je zegt toch ook 'ballans' en niet 'balans'?”
Even later heeft ze het woord goed opgeschreven en de kaartjes verwisseld.
Bij mezelf denk ik: ik zeg altijd balans en niet ballans. Misschien is zij in de war met het woord ballast.
En ook denk ik: van één kant is het fijn om dyslectisch te zijn. Het scheelt een hoop schuldgevoel.

Mia Meijer

zondag 5 mei 2013

Tenenkrommend






Op de startpagina van nrc.nl las ik de volgende zin:

“Twee filmfanaten hebben afgelopen week op het SXSW-filmfestival zoveel tenenkrommende clichématige trailers gezien dat ze de mannen de neus uitkwamen.”

De uitdrukking die hier gebruikt wordt: “Het komt me mijn neus uit” kun je natuurlijk vervoegen: Het komt me mijn neus uit,
Het komt jou je neus uit,
Het komt hem zijn neus uit …
“De trailers kwamen de mannen hun neus uit” zou dus ook nog kunnen.

Klein voorbeeldje hoe men op dit moment met spreekwoorden en gezegdes omgaat.
Een speelse manier van met de taal omgaan, dat wel.
Maar als de tekst daardoor niet mooi meer klinkt, niet lekker meer bekt, vind ik dat tenenkrommend!

Mia Meijer




Geniet ... of huiver!

Bevrijdingsdag 2013

Begin van een nieuwe blog


Op deze blog van Stichting Het Citatenmuseum
worden door de bestuursleden 'foutjes van de dag' geregistreerd. Taalkundige missers die in de krant, een tijdschrift of op websites zijn geplaatst.
Gewoon ter observatie, niet als kritiek bedoeld.

De grote vraag is: 
weet men nog hoe het eigenlijk moet? 
Is men zich bewust van het foutje? 
Heeft de schrijver het expres gedaan, als stijlmiddel, als grapje of om te laten zien dat onze taal leeft en zich ontwikkelt?

Lees! 
Geniet ... of huiver!